Denne artikkelen er produsert og finansiert av Universitetet i Oslo - les mer.
– I Finland fokuserte lærarane i større grad på tavleundervisning og individuelt arbeid, seier forskar Jennifer Maria Luoto.
(Illustrasjonsfoto: Jeswin Thomas / Unsplash)
Kva skil matematikkundervisinga i Noreg og Finland?
Det finske skulesystemet blir ofte framstilt som svært vellukka. Fersk forsking på matematikkundervisning nyanserer biletet.
– Det er mange oppfatningar om det finske skulesystemet som ikkje har så mykje å gjere med det som faktisk skjer i klasserommet. Det motiverte meg til å forske på temaet og samanlikne undervisningspraksis i dei to systema.
Det seier Jennifer Maria Luoto. Ho er sjølv finsk og har skrive doktorgrad om undervisningskvalitet i matematikk basert på åtte finlandssvenske og åtte norske klasserom i hovedstadsregionane.
Studien er del av videostudien LISA (Linking Instruction and Student Achievement), der forskarane filmar undervisning i nordiske klasserom. Fokuset var på korleis lærarane underviste.
Lite felles forståing
– Dei finlandsvenske lærarane fokuserte i større grad på tavleundervisning og individuelt arbeid, og der elevane jobba lite i grupper, seier ho.
Det er også interessante likskapar i korleis faget blir presentert for elevane, forklarar Luoto.
Eit eksempel på likskap er det forskaren kallar eit proseduralt fokus i undervisninga. Her er det fremst fokus på korleis dei går fram for å løyse oppgåvene.
Ein annan måte å undervise på, ifølgje Luoto, er å belyse konseptuell forståing i matematikk. Denne undervisningsmåten handlar for eksempel om å diskutere med elevane om kvifor bestemte framgangsmåtar fungerer og kvifor andre ikkje gjer det.
Det var lite av denne typen undervisning i både den finlandsvenske og norske skolen.
– Vi veit frå skuleforsking at elevane forstår matematikk betre når det vert fokusert på sjølve konsepta i matematikken. Det vil seie korleis matematiske idear heng saman og ikkje berre korleis ein går fram for å løyse oppgåvene, fortel Luoto.
Likevel finn altså ikkje forskarane særleg mykje av denne typen undervisning i klasseromma.
– Å ha mest fokus på prosedyrar er det som er vanlegast i klasseromma globalt, så eg vart ikkje veldig overraska av dette.
Ulike arbeidsformar
Eitt av dei andre funna i avhandlinga handlar om korleis elevane jobbar i timane.
– Vi veit frå andre liknande studiar at det er blitt vanlegare i Noreg at elevane jobbar i lag, medan dei finske jobbar mykje åleine. Dette fekk vi stadfesta også i denne studien, seier Luoto.
Lekser er eit omstridt tema i mange fag. Luoto og kollegaene blei overraska over at lærarane i dei ulike landa fokuserte så ulikt på lekser.
I Finland fekk elevane lekser jamt, og dei vart fylgt tett opp i klasserommet dagen etter. Dei norske elevane fekk nesten aldri lekser, og når dei fekk det, så var det ikkje diskutert eller fylgt opp i undervisninga.
Luoto forklarer at dette var ein av dei største skilnadene. I den finske skolen fungerte leksene som eit lim frå ein leksjon til neste. Det var naturleg for lærarane å knyte innhald frå førre leksjon til dagens tema med utgangspunkt i leksene.
Ifølgje Luoto kan det diskuterast kvifor ein i det heile tatt skal ha lekser i den norske skolen når dei ikkje brukast i undervisninga eller blir fylgt opp.
I det norske klasserommet Luoto og kollegaene studerte, var det meir gruppearbeid samt bruk av klassesamtaler. I slike samtaler inviterte dei norske lærarane elevane oftare til å reflektere rundt faglege spørsmål i plenum.
Det særmerkte ved matematikkundervisinga
Forskaren forklarer at studien kan vise kva som er særmerkt ved matematikkundervisinga i dei to ulike landa. Den kan vise vegen vidare for utvikling av undervisning i begge land.
– Vi kan inspirerast og sjå nye moglegheiter.
Luoto fortel at det er behov for å endre på undervisinga for å gjere elevane i stand til å jobbe med komplekse tema.
– Funna viser også at dei finske lærarane i større grad kan variere meir i undervisninga.
Resultata viser også at lærarane i Noreg kunne jobba meir heilskapleg og la timane i større grad bygge på kvarandre, slik som i den finske klassa. Det gjer det enklare for elevane å sjå den raude tråden i undervisinga.
Uansett ynskjer Luoto at lærarar kan få nye idear til å utvikle eiga undervisning.
– Eg håpar at resultata frå forskinga mi kan inspirere politikarar og andre skolengasjerte å ta del av empirisk klasseromsforsking for å nyansere debatten om kva vi kan lære av «vellukka» skolesystem.
I tillegg kan forskinga inspirere lærarar og lærarutdannarar til å sjå løysingar som kan vere relevante for undervisning i sine eigne klasserom, meinar Luoto.
Referanser:
Jennifer Maria Luoto mfl.: Patterns of instructional quality in Finnish and Norwegian lower secondary mathematics classrooms. Artikkelen inngår i Luotos doktoravhandling Exploring, understanding, and problematizing patterns of instructional quality: A study of instructional quality in Finnish–Swedish and Norwegian lower secondary mathematics classrooms. UiO, 2021
Kort fortald
- Studien er del av videoforskingprosjektet Linking Instruction and Student Achievement (LISA).
- Forskarane filma 47 timar på sjuande og åttande trinn i åtte klasserom i Helsinki og Oslo.
- Formålet var å samanlikne undervisninga i dei to ulike klasseromma og undervisingskontekstane.
- Sjå førelesning med Luoto om undervisningskvalitet i matematikk
Les også disse sakene fra Universitetet i Oslo:
forskning.no vil gjerne høre fra deg!
Har du en tilbakemelding, spørsmål, ros eller kritikk? TA KONTAKT HER
